|
Ένα Διάσημο Γράμμα
3/14 1:59:26 Μοιάζει με Αμερικανικού τύπου ημερομηνία και ώρα; Δεν κάνετε λάθος αυτό είναι, αλλά όχι μόνο αυτό. Είναι και η παγκόσμια σταθερά π, η σταθερά του Αρχιμήδη, το 3,1415926. Το π το γιορτάζουν οι Μαθηματικοί κάθε χρόνο, την παραπάνω ημέρα και ώρα. Γιορτάστηκε για πρώτη φορά το 1988 στο μουσείο επιστημών του Αγίου Φραγκίσκου των ΗΠΑ από τους υπαλλήλους του. Το Κογκρέσο το 2009 όρισε την 14η Μαρτίου ως ημέρα του π και έτσι πλέον γιορτάζεται επίσημα στην χώρα αυτή. Κατά σύμπτωση στις 14 Μαρτίου είχε γεννηθεί ο Αλβέρτος, ο πατέρας της σχετικότητας. Στην Ευρώπη λόγω σειράς γραφής, πρώτα η ημέρα και μετά ο μήνας, γιορτάζεται την 22α Ιουλίου διότι, 22/7 = 3,14. Στην Αγγλική το π διαβάζεται πάϊ και εφόσον δεν υπάρχουν Ελληνικά γράμματα στο πληκτρολόγιο γράφεται Pi. Η προφορά είναι ίδια με την λέξη πίτα Pie και γι΄αυτό το γιορτάζουν καταναλώνοντας στρογγυλές πίτες. 
Αλλά ποια είναι αυτή η σταθερά;
Είναι ένα κλάσμα με αριθμητή το μήκος της περιφέρειας όποιου κύκλου και παρανομαστή την διάμετρο του. Το πηλίκον αυτό που πάντα έχει τιμή 3,14 χρησιμοποιείται ευρύτατα στις θετικές επιστήμες. Η ακριβής τιμή του περιλαμβάνει άπει- ρα δεκαδικά ψηφία σε μη επαναλαμβανόμενη τάξη. Οι επιστήμονες ανέκαθεν, επιδίδονταν σε μαραθώνιο υπολογισμού περισσοτέρων ψηφίων και μέχρι σήμερα έχουν βρεθεί με την χρήση υπολογιστή γίγαντα, δέκα τρισεκατομύρια με τελευταίο το 5. Επινοήθηκαν διάφοροι τρόποι για την απομνημόνευση όσο το δυνατόν μεγαλύτερου αριθμού ψηφίων. Ένας από αυτούς είναι η παρακάτω πρόταση του από την Μύρθιο Ρεθύμνης καθηγητή του πανεπιστημίου Αθηνών Χατζηδάκη Ν. (1872-1942). «Αεί ο Θεός ο Μέγας γεωμετρεί το κύκλου μήκος, ίνα ορίση διαμέτρω παρήγαγεν αριθμόν απέραντον και όν φεύ! Ουδέποτε όλον θνητοί θα εύρωσι.» Μετρήστε τα γράμματα κάθε λέξεως. 3 1 4 1 5 9 2 6 5 3 5 8 9 7 9 3 2 3 8 4 6 2 6. Είναι το π με 22 δεκαδικά.
Επειδή για την πρόταση αυτή υπάρχει σύγχυση και αποδίδεται στον Πλάτωνα, πρέπει να πούμε ότι η ρήση του Πλάτωνα ήταν «Θεός αεί γεωμετρεί» και συναντάται στο φιλοσοφικό του έργο Επινομίς. Αξίζει εδώ να αναφερθεί μια άλλη ρήση του, στο ίδιο έργο. «Αν αφαιρέσουμε τους αριθμούς από την ανθρώπινη φύση, δεν θα μπορέσουμε ποτέ να γίνουμε λογικά όντα». Ο αριθμός π είναι άρρητος, δηλ. δεν προκύπτει από κλάσμα όποιων ακεραίων αριθμών. Οι προσπάθειες των Αιγυπτίων κατάφεραν να φτάσουν στο 256/81 =3,16 των Βαβυλωνίων στο 25/8=3,125 και του Αρχιμήδη που πλησίασε περισσότερο από όλους χρησιμοποιώντας δύο ενενηνταεξάγωνα στο 3,1418.
Τελικά διαπιστώθηκε ότι είναι και υπερβατικός, που σημαίνει ότι δεν υπάρχει εξίσωση με ρητούς συντελεστές, της οποίας να αποτελεί ρίζα δηλ. λύση. Το έλλειμμα αυτό είναι η οριστική απόδειξη του μη τετραγωνισμού του κύκλου, για τον οποίο πολύς είχε γίνει λόγος στο παρελθόν.
Πιθανολογείται ότι είχε ευρεία χρήση από τους αρχαίους χρόνους. Η μεγάλη πυραμίδα του Χέοπος στην Γκίζα χτίστηκε γύρω στο 2.560 π.Χ. Κάποιοι λένε αρκετά παλαιότερα. Ο λόγος της βάσης της προς το αρχικό της ύψος, υπολογίζοντας και τον αφαιρεθέντα από την κορυφή ογκόλιθο, το πυραμίδιο, ήταν 1760/280 = 6,285714 = 2π. Δεν θα ήταν πρέπουσα συμπεριφορά, η αμέλεια αναφοράς στην μαθηματική σοφία της Ελληνικής Γλώσσας. Ο λεξάριθμος της, ακουμπά την σταθερά π με περισσή ακρίβεια. π = ΜΗΚΟΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΥΚΛΟΥ = 338 + 1016 + 940 = 2294 = 3,1424657534 ΔΙΑΜΕΤΡΟΣ 730 730 Μαθαίνω ότι, για τον πλέον περίπλοκο υπολογισμό, αυτόν του όγκου του σύμπαντος, είναι αρκετά τα 39 πρώτα δεκαδικά ψηφία του π. Οπότε, για τα δεδομένα του πολιτισμού μας τα ψηφία αυτά είναι αρκετά για κάθε υπολογισμό. |
Ο αριθμός αυτός, η παγκόσμια σταθερά π, συνιστά ένα περίεργο φαινόμενο. Τον βλέπουμε, τον πλησιάζουμε όλο και περισσότερο υπολογίζοντες νέα ψηφία, μα δεν μπορούμε ποτέ να τον ακουμπήσουμε. Είναι σαν ολόγραμμα, σαν αερικό, σαν φάντασμα, σαν κάτι θεϊκό. Το τελευταίο του δεκαδικό, αν υπάρχει, κατοικοεδρεύει στην χώρα των ονείρων.
Στην χώρα που ταξιδεύουν οι λίγοι, ούτε κάν οι απλά πιστοί, μόνο οι εκλεκτοί. Στην ολοκλήρωση, εκεί που τελειώνουν τα κλάσματα και τα ελλείμματα και συμπληρώνεται η μονάδα. Η «αρχάν πάντων» του Πυθαγόρα. Πέρα από την ύλη έξω από τον χρόνο, μέσα στα σύννεφα της αιωνιότητας. Σε όποιον ακόμα τον ψάχνει εδώ στά γύρω, καλή τύχη. Ε Θ Α Ι Ο Σ |