|
Φοροδιαφυγή και διασυρμός
Από την αρχαιότητα, τότε που πρώτα οι οικογένειες, μετά οι φυλές και κατόπιν οι κοινωνίες οργανώθηκαν, πάντα υπήρχαν φόροι οι οποίοι συλλέγονταν για την εξυπηρέτηση κοινών αναγκών. Στην Κρητική Λύκτο την Δωρική εποχή (1100 - 69 π.Χ.), κάθε πολίτης συνεισέφερε στα κοινά το ένα δέκατο της παραγωγής του, ενώ οι Περίοικοι ή Αφαμιώτες που ήσαν ακτήμονες, κατέβαλαν ένα Αιγινήτικο στατήρα ο καθένας. Μας το βεβαιώνουν οι Αριστοτέλης (384-322 π.Χ.) και Δωσιάδας (300-250 π.Χ.). Τις προσόδους από την φορολογία τις διένειμαν οι προεστοί. Ένα μέρος πήγαινε στις υπηρεσίες της πολιτείας και τον στρατό, ενώ το υπόλοιπο στα συσσίτια. |
Στην αρχαία Αθήνα τουλάχιστον από τον Χρυσούν αιώνα και εντεύθεν, η φορολογία είχε μια πιο εξειδικευμένη μορφή.
Μετοίκιον: Φόρος των μετοίκων για να έχουν δικαίωμα παραμονής στην Αθήνα. Ξενικόν : Κάτι σαν άδεια ασκήσεως επαγγέλματος στους μη Αθηναίους. Πορνικός : Φόρος που πλήρωναν οι εταίρες. Οι Αθηναίοι δεν πλήρωναν άμεσους φόρους. Εθεωρείτο υποτιμητικό. Πλήρωναν λιμενικά τέλη και δασμούς αλλά ανελάμβαναν και άλλες υποχρεώσεις μεταξύ των οποίων, Η τριηραρχία. Εξοπλισμός μιας τριήρους σε πολεμική περίοδο. Η υποχρέωση αυτή ήταν πολύ δαπανηρή και την ανελάμβαναν οι πλουσιότεροι Αθηναίοι πολίτες. Η εστίαση. παράθεση γεύματος μια μεγάλη γιορτή, σε πολίτες της ίδιας με τον οικοδεσπότη φυλής με ίδια έξοδα. Η χορηγία. (Χορηγός = 0 άγων τον Χορόν). Ανάληψη δαπάνης θεατρικής παράστασης που συμμετέχει σε δραμα-τικούς αγώνες. Η γυμνασιαρχία. Καταβολή των εξόδων διατροφής και την εκγύμνασης αθλητών που θα συμμετέχουν σε γυμνικούς αγώνες, καθώς και άλλους έμμεσους φόρους μικρότερου κόστους. Οι πένητες στην Αθήνα δεν συμμετείχαν στην φορολογία. Η εξηκοστή. Ήταν φόρος των μελών της Α΄ Αθηναϊκής συμμαχίας υπέρ του ναού της Αθηνάς. Για λόγους διαφάνειας οι εισφορές καταγράφονταν σε μια στήλη. Ο Αντιφώντας (480 -411 π.Χ.) αναφέρει ότι στην αρχαία Αθήνα, οι διεφθαρμένοι εφοριακοί δικάζονταν άμεσα και καταδικάστηκαν σε θάνατο με κώνειο. |
|
Κατά την Ρωμαϊκή εποχή: Μεταξύ πληθώρας άλλων φόρων και αυτός των ούρων. Τα ούρα τότε αποτελούσαν επικερδές εμπόρευμα. Λόγω κυρίως της αμμωνίας αλλά και των άλλων συστατικών τους, εχρησιμοποιούντο στην παρασκευή φαρμάκων, αλλά και στην καθημερινότητα όπως η λεύκανση των ρούχων και των δοντιών.
Εφαρμόστηκε από τον Νέρωνα που στην συνέχεια τον απέσυρε, αλλά τον επανέφερε ο Βεσπασιανός. Στο Βυζάντιο:
Ανώνη. Ο κύριος φόρος για το σύνολον της περιουσίας. Κατ΄αρχήν σε είδος και αργότερα με εξαργυρισμό, σε χρήμα. Όσοι δεν είχαν περιουσία πλήρωναν κεφαλικό φόρο. Χρυσάργυρον. Η κύρια φορολογία των επαγγελματιών. Χρυσός τιρώνων. Εξαγορά στρατιωτικής θητείας. Της εσθήτας. Για την ενδυμασία του στρατού. Καπνικός. φόρος σε κάθε εστία που καπνίζει, δηλ. σε κάθε χρησιμοποιούμενο σπίτι. 
Κατά την Τουρκοκρατία:
Kεφαλικός φόρος (cizye): Η απόδειξη πληρωμής έγραφε. «Ο φέρων το παρόν έχει την άδεια να φέρει επί έν έτος την κεφαλήν επί των ώμων του». Χαράτσι (haraci muvazzaf): φόρος διακατοχής ιδιοκτη-σιών, κάτι σαν ΕΝΦΙΑ. Χαράτσι (haraci mukaseme): Φόρος εισοδήματος. Δεκάτη του εγγείου: Το δέκατο των αγροτικών εισοδημάτων. Διατηρήθηκε μέχρι το 1880. Φόρος αίματος : Το παιδομάζωμα. Των μαλλιών της κεφαλής: Οι υπόδουλοι πλήρωναν φόρο μαλλιών ανάλογο του μήκους τους. Εξ ού και το «χρωστά τα μαλλιά της κεφαλής του». Εις ένδειξη περιφρόνησης οι οπλαρχηγοί διατηρούσαν μακράν κόμη. Φόρος καπνού: Για κάθε σπίτι που η καμινάδα του κάπνιζε ο ιδιοκτήτης πλήρωνε ειδικό φόρο. Ταπί: Φόρος σε οικογένεια θανόντος ανδρός χωρίς αρσενικό απόγονο. Φόρος καπέλου: Το καπέλο έδειχνε την κοινωνική τάξη και εφορολογείτο αναλόγως. Σφαχτικά: Φόρος σφαγής ζώων. Εξ ού και το «με έσφαξε στην τιμή». Δασμόν γάμου, φόρο καρφοπετάλων, δασμό δούλων κλπ είναι μόνο μερικοί από τους φόρους που υποχρέωναν οι Οθωμανοί τους υπόδουλους να καταβάλουν. Στην δεκάτη (Μόνο κατ΄ όνομα. Όποιο προϊόν τους άρεσε έπαιρναν το περισσότερο, αποδεκάτιζαν), συμπεριλαμβανόταν και το κρασί. Στα Μεσόγεια για να το γλυτώσουν το νόθευαν με ρετσίνι. Έτσι δεν το έπαιρναν οι Τούρκοι και έτσι δημιουργήθηκε η ρετσίνα. |
|
Οι Κοτζαμπάσηδες, οι φοροεισπράκτορες δηλαδή που όριζαν οι Οθωμανοί, ήσαν αγριότεροι και αυτών των ίδιων. Με υπερφορολόγηση, με εξαπάτηση κατά την μέτρηση ή την ζύγιση, ως και με βίαιες αρπαγές καταδυνάστευαν τον πληθυσμό.
Πάντα όμως υπήρχε παραθυράκι στην φορολογία. Με το κατάλληλο μπαξίσι στον Κοτζάμπαση, η φοροδιαφυγή ήταν διασφαλισμένη. 
Φόροι Σήμερα
Φόρος Εισοδήματος, ΕΝΦΙΑ, Ειδικοί Φόροι Κατανάλωσης, Γενικοί Φόροι κατανάλωσης, Φόρος μεταβίβασης ακινήτων, Τέλος επιτηδεύματος, Ειδική εισφορά αλληλεγγύης, Τέλος ταξινόμησης οχημάτων, Έκτακτο Ειδικό Τέλος Ηλεκτροδοτούμενων Δομημένων Επιφανειών (ΕΕΤΗΔΕ), ΦΠΑ, Τέλη κυκλοφορίας, Λοιποί φόροι, Ασφαλιστικές εισφορές, είναι μόνο μερικοί από εκατόμβες ενεργών φόρων ενώ συνεχίζεται η βιομηχανία νομοθέτησης νέων, εκτάκτων και μονίμων. Πάντα η φαρέτρα της Φορολογικής αρχής ήταν γεμάτη βέλη. Κάποιες εποχές μάλιστα, τα βέλη αυτά ήσαν θανατηφόρα. Από τον δυνάστη Τούρκο στον κλέφτη Κοτζάμπαση και στην συνέχεια στον ληστή πρώτο δανειστή της ελεύθερης Ελλάδας, η οποία υπέγραψε στο Λονδίνο για 800.000 λίρες και πήρε στο χέρι 298.000. Το λήστευμα έγινε φόροι για την αποπληρωμή, όπως και στα επόμενα δάνεια που συνάφθηκαν. Από εκεί στα αναγκαστικά δάνεια και τις κατασχέσεις προϊόντων την Γερμανική κατοχή που έγιναν φόροι, μέχρι και σήμερα στον πλουτισμό των δανειστών και όχι μόνον. Επειδή το σαμάρι γινόταν ιδιαίτερα βαρύ αφού όλα μετατρέπονταν σε φόρους, φυσικό είναι το μυαλό να ραδιουργεί προς ανακούφιση του φόρτου. Έτσι το DNA του υποζυγίου μεταλλάχτηκε λόγω εμποτισμού με φοροδιαφυγή. |
|
Από το ρετσίνωμα του κρασιού στην Τουρκοκρατία και την διαφυγή στα βουνά για να αποφύγουν να πληρώσουν τα μαλλιά της κεφαλής τους, μέχρι τον πιτσιρικά της κατοχής που προσπαθούσε να ανάψει το τσιγάρο από το φανάρι του φορτηγού διασκεδάζοντας τον Γερμανό φρουρό, ενώ η μαρίδα στα μετόπισθεν άδειαζε την καρότσα, η προσπάθεια του φορολογούμενου συγκεντρώνεται στην εξαπάτηση του φορολήπτη.
Για να διορθώσει το κακό η φορολογική αρχή ξεκίνησε καμπάνιες ενημέρωσης και συμφιλίωσης με τον φορολογούμενο, όπως εκείνο το «Αγαπάς την Ελλάδα; Απόδειξη» αλλά καμιά δεν απέδωσε καρπούς. Ούτε το πλαστικό χρήμα που ακολούθησε έσωσε την κατάσταση. Όταν η φοροδιαφυγή είναι μπερδεμένη στην έλικα του DNA δεν γίνεται αναμόρφωση κουλτούρας με παρακάλια. Δραστικά μέτρα απαιτούνται όπως, χαρακτηρισμός φοροδιαφυγής, φοροκλοπής, δωροδοκίας και δωροληψίας ως αδικήματα κακουργηματικού χαρακτήρα εκδικαζόμενα χωρίς καθυστερήσεις και αναστολές. Παράλληλα είναι αναγκαία η κωδικοποίηση της φορολογικής βιβλιοθήκης με λίγους, πολύ λίγους σαφείς νόμους με λογικά ποσοστά φόρου, ανταποκρινόμενα στην φοροδοτική ικανότητα ενός εκάστου, ώστε να γνωρίζει κάθε πολίτης τι του αναλογεί. Συγχρόνως να δημιουργηθεί ένας ικανός και ικανοποιημένος φοροεισπρακτικός μηχανισμός. Αυτό το τελευταίο είναι πολύ εύκολο. Στην καριέρα μου στον κρατικό μηχανισμό συνάντησα πληθώρα στελεχών με πλούσια γνώση, σε πολλά γνωστικά πεδία του Δημόσιου τομέα και με διάθεση να τρέξουν. Φάνηκε άλλωστε τα πρώτα χρόνια λειτουργίας του τότε ΣΔΟΕ. Ομάδες ελεγκτών από επιχείρηση σε επιχείρηση, με γεύμα ή δείπνο ενδιάμεσα ένα σουβλάκι καλαμάκι στο χέρι, για να μην χαθεί χρόνος και με ύπνο 4 ώρες το 24ωρο. Αφού λοιπόν είδε κι αποείδε ο φοροθέτης ότι ο Έλληνας δεν συμμορφώνεται, αποφάσισε να στραφεί στον τουρίστα. Ανάρτησε φωτιζόμενη γιγαντοαφίσα στα αεροδρόμια, προτρέποντας τους αλλοδαπούς να μην εμπιστεύονται τους Έλληνες, αλλά να ζητούν απόδειξη σε κάθε συναλλαγή τους. Πώς είχε πει κάποτε ένας πρώην ηγέτης; "Κυβερνώ μια διεφθαρμένη χώρα".
Αυτά όμως καταρρακώνουν την χώρα οικονομικά και ηθικά, συνδέοντας στο μυαλό των ξένων την λέξη διεφθαρμένος με την λέξη Έλληνας κι από χώρα του Περικλή του Πλάτωνα του Σωκράτη του Αριστοτέλη του Μ. Αλεξάνδρου, γινόμαστε χώρα των μπαταχτσήδων. Πόσο θα φτάσει το σπρέντ στον δανεισμό της χώρας είπατε; 
Μπαταχτσής = αυτός που δεν πληρώνει το χρέος του, ο κακοπληρωτής, ο χρεοκόπος, από το τουρκικό batakçi.
Κοτζάμπασης= πρόκριτος, προύχοντας, φοροεισπράκτορας, των αυτοδιοικούμενων χριστιανικών περιοχών επί Τουρκοκρα-τίας. Αποδεκατίζω = Δεν αρκούμαι στην δεκάτη αλλά με το ζόρι-βίαια μειώνω δραματικά ένα είδος, κυρίως πληθυσμό ζώων. Σπρέντ = Spread = Διασπορά. Η διαφορά επιτοκίου δανεισμού μιας χώρας από το επιτόκιο δανεισμού μιας άλλης με ισχυρή οικονομία που ονομάζεται επιτόκιο βάσης. Η επιλογή των αναφερθέντων φόρων έγινε δειγματοληπτικά, κατ΄ αξιολόγηση του γράφοντος. Πηγές: Αριστοτέλης / Πολιτικά – Δωσιάδας - Αριστοφάνης/ Ειρήνη - Λυσίας /Κατά Φίλωνος δοκιμασίας 9 & Απολογία δωροδοκίας 1-3 - Λεξικόν της αρχαίας ελληνικής γλώσσης Από τον/την Henry G. Liddell, Robert Scott / Ξενικόν - Πάριο χρονικό/ χορηγίες - Βυζαντινοί Κεδρηνός, Γλυκάς και Μανασσής - mixanitouxronou.gr - huffingtonpost.gr - avagnon.blogspot.com - elas-lyste.blogspot.com - taxheaven.gr - istorikathemata.com ΕΘΑΙΟΣ |