Αγκάραθος

Ανδρικό μοναστήρι αφιερωμένο στην Θεοτόκο εορτάζον την 15η Αυγούστου. Ανηγέρθη κατά πάσα πιθανότητα την Β΄ βυζαντινή περίοδο (961-1204). Μετά από ολική καταστροφή, επανοικοδομήθη και εγκαινιάστηκε το 1894. Από τα αρχαιότερα και το πρώτο τη τάξη μοναστήρι της Κρήτης, κουροτρόφον Επισκόπων και Πατριαρχών.
Ο Μελέτιος Πηγάς Πατριάρχης Αλεξανδρείας, ο Κύριλλος Λούκαρης Πατριάρχης Αλεξανδρείας και μετέπειτα οικουμενικός Πατριάρχης, ο Θεόδωρος Β΄ Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής, αλλά και οι Μητροπολίτες Γορτύνης και Αρκαδίας Μακάριος, Αρκαλο-χωρίου, Καστελλίου και Βιάννου Ανδρέας, Πέτρας και Χερρονήσου Γεράσιμος, Ρόδου Κύριλλος, Ηλιουπόλεως Θεόδωρος, Πηλουσίου Νήφων, Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κυρός Άνθιμος Συριανός, εκάρησαν μοναχοί στην Αγκάραθο. Οφείλει το όνομα της στο φυτό αγκαραθιά, κάτω από το οποίο βρέθηκε η εικόνα της Παναγίας που φέρει τον τίτλο "ορφανή".

50 χρόνια πίσω, κάθε 14 Αυγούστου ξεκινούσε από το χωριό μου (20 χλμ) καραβάνι από γαϊδουράκια ντυμένα με πατανίες (πανηγυριώτικα) και κόσμο πολύ στο κατόπι. Φτάναμε κατά την δύση του ηλίου, παρακολουθούσαμε τον Εσπερινό και διανυκτερεύαμε στα μπαλκόνια τα πεζούλια και τα παραπέζουλα του μοναστηριού. Ανήμερα, στην λαμπρή πανήγυρη ήταν καθολική η παρακολούθηση της λειτουργίας και η συμμετοχή στην θεία κοινωνία. Χιλιάδες πιστοί γονυπετείς μέσα στην εκκλησία και στον αύλειο χώρο άκουγαν τον ηγούμενο να ψέλνει «τα σα εκ των σων ..» Είναι μια εικόνα στο μυαλό μου που δεν ξεθώριασε παρά τον μισό αιώνα που έχει αποθηκευτεί εκεί. Λίγο μετά το μεσημέρι το καραβάνι έπαιρνε την θέση του στον δρόμο της επιστροφής.

Σε πρόσφατη επίσκεψη διαπίστωσα το αναλλοίωτο της ιερότητος του χώρου και της κατανυκτικότη-τος της ιερουργίας. Η μετάβαση όμως... κανένα συναίσθημα, αλλού ντ΄αλλού. Άλλο γαϊδουράκι με πατανία και άλλο κούρσα.
ΕΘΑΙΟΣ