Γνωριμία με ένα κατάσκοπο
Ψηλορείτης. Ένα από τα τέσσερα βουνά της Ιδαίας οροσειράς. Το ύψος του φτάνει τα 2.456 μέτρα. 706 μ. πιο κάτω στην κορυφή Σκίνακας, έχει εγκατασταθεί ένας κατάσκοπος του σύμπαντος. Είναι το ομώνυμο αστεροσκοπείο που από την άνοιξη του 1986 βλέπει τον ουρανό σαν μια πανέμορφη κόρη και αδυνατεί πλέον να αποστρέψει το βλέμμα του.
|
![]() Αυτό το διαστημικό μάτι συγκεντρώνει φώς, όσο 10.000 ανθρώπινα μαζί. Στο αρχικό τηλεσκόπιο ευρέως πεδίου τύπου Schmidt–Cassegrain με διάμετρο κατόπτρου 30 εκατοστά , προστέθηκε το 1995 ένα μεγαλύτερο, 129 εκατοστών μικρού πεδίου. Είναι κατοπτρικό, τύπου Ritchey Chretien κατάλληλο για μακρινούς γαλαξίες και λεπτομέρειες νεφελωμάτων. Τέλος το πανεπιστήμιο Tuebingen της Γερμανίας σε μια νέα συνεργασία εγκατέστησε το έτος 2006, ακόμα ένα 60 εκατοστών τηλεχειριζόμενο διαδικτυακά, το οποίο ονομάστηκε "Γανυμήδης και το οποίο είναι σήμερα εκτός λειτουργίας λόγω βλάβης του θόλου.
|
Εδώ πρέπει να αναφερθώ στην επίκουρη καθηγήτρια αστροφυσικής Βάσω Παυλίδου, με της οποίας την πρωτοβουλία και τις άοκνες προσπάθειες κατασκευάστηκε αυτός ο πολύτιμος, μοναδικός επιστημονικός μηχανισμός και τοποθετήθηκε στο μεγάλο τηλεσκόπιο του Σκίνακα. Για το πρωτοπόρο αυτό πρόγραμμα συνεργάστηκαν το Πανεπιστήμιο Κρήτης, με το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ), το California Institute of Technology στις ΗΠΑ, το Max-Planck Institute for Radioastronomy της Γερμανίας , το Πανεπιστήμιο της Πολωνίας Nicolaus Copernicus, και το Inter-University Centre for Astronomy and Astrophysics της Ινδίας.
![]() Το όργανο αυτό παρακολουθεί πως δραστηριοποιούνται οι μαύρες τρύπες που βρίσκονται στα κέντρα των κβάζαρ και ειδικότερα των φλογοαστέρων (blazars). Η μάζα μιας τέτοιας μαύρης τρύπας, μπορεί να φτάσει σε μεγέθη δισεκατομμύρια φορές αυτής του ηλίου. Το στοίχημα είναι να ανακαλύψουν το μυστικό του τεράστιου πίδακα που εκτοξεύουν από το κέντρο τους. Επιπλέον το πολωσίμετρο αυτό μπορεί να χαρτογραφεί μαγνητικά πεδία σε μεσοαστρικά νεφελώματα.
Εκτός από την βροχή, τα σύννεφα και τους πολύ ισχυρούς ανέμους, η λειτουργία του τηλεσκοπίου εμποδίζεται και από τα αυξημένα ποσοστά υγρασίας. Ο θόλος κλείνει όταν η υγρασία υπερβεί τα επιτρεπτά όρια, διότι τα σταγονίδια του νερού επικάθονται στο κύριο κάτοπτρο και δημιουργούν λεκέδες, οι οποίοι ελαττώνουν την συλλεκτικότητα του φωτός. Κανονικά το κύριο κάτοπτρο αφαιρείται από το τηλεσκόπιο κάθε δέκα περίπου χρόνια, αποστέλλεται στο εξωτερικό, όπου καθαρίζεται ένα λεπτό στρώμα αλουμινίου που το καλύπτει και τοποθετείται νέο. Εάν δεν προστατεύεται από την υγρασία, η εργασία αυτή θα πρέπει να γίνεται πολύ πιο συχνά. |
Στις δραστηριότητες του αστεροσκοπείου περιλαμβάνονται επίσης:
Επόμενες ημέρες κοινού για το φετινό καλοκαίρι (2017), είναι οι Κυριακές 9 Ιουλίου, 6 Αυγούστου και 3 Σεπτεμβρίου, ώρες 18:00 – 23:00. Πριν ξεκινήσετε όμως ενημερωθείτε από την σελίδα http://skinakas.physics.uoc.gr για τυχόν αλλαγές.
Μεγάλη προίκα της Κρήτης ο Σκίνακας και του Φυσικού Τμήματος του Πανεπιστημίου τα στελέχη του.
Η Ελλάδα έχει ευκαιρίες να διακριθεί σε πεδία που έχει ταπεραμέντο. Σε πεδία που έχει δείξει ότι πάντα τα κατάφερνε καλά και οι ατραποί να γίνουν λεωφόροι, γιατί ο χρόνος δεν μπορεί να σβήσει από το DNA δυνατότητες και χαρίσματα. Πηγές: καθηγητής Βασίλης Χαρμανδάρης, επίκουρος καθηγητής Ανδρέας Ζέζας, forth.gr/index.php?l=gr http://robopol.org skinakas.physics.uoc.gr
ΕΘΑΙΟΣ |